LVB werkboek
Mijn Toekomst
Dromen en wensen zijn nodig om te groeien. Een plan helpt om te kijken wat haalbaar is en hoe je dat kunt bereiken.
Dromen en wensen
We hebben allemaal van kleins af aan dromen en wensen. Hoe zou het zijn als ik een beroemde zangeres was? Ik wil een beroemde voetballer worden. Maar ook: ik zou graag een hond willen; als ik nu eens een groentetuin had….. Als wij onze dromen en wensen realistisch achten, dan worden er plannen gemaakt en gaan we aan de slag om ze te verwezenlijken.
Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben ook dromen en wensen, maar het verwezenlijken hiervan is voor hen bijna onmogelijk zonder de ondersteuning van hun sociale netwerk. Plannen, vooruit kijken en het zien van onderlinge verbanden is voor hen problematisch. Het werkboek Mijn toekomst is voor hen een goed hulpmiddel voor het plannen van hun eigen toekomst.
Alles is mogelijk
Dromen en nadenken over de toekomst geeft het leven perspectief. Het geeft ons een doel, en motiveert ons. Iedereen heeft dromen en wensen, dus jouw cliënten ook. Dat weet jij ook wel, maar in de praktijk gaan we daar vaak erg realistisch mee om. We hebben ons (vaak harde) oordeel snel klaar: dat kan en dat is onmogelijk.
Leg de toekomstplanning eens in handen van de cliënt zelf. Leg uit wat de bedoeling is laat de cliënt zoveel mogelijk zelfstandig over zijn of haar toekomst nadenken. Het start met dromen, wensen en brainstormen. Niets is te gek! Laat de mensen zelf opschrijven, tekenen, knippen en plakken wat hun dromen en wensen zijn. Soms is het nodig een klein zetje te geven als bijvoorbeeld “Wat zou je doen als je kon toveren?”
Alles op een rijtje
Daarna kun je samen alle wensen en toekomstdromen op een rijtje te zetten en een voor een bespreken. Laat de cliënt aangeven wat voor hem of haar de belangrijkste de dromen en wensen zijn. Tevens is het handig als de cliënt aan kan geven op welke termijn men denkt deze droom te realiseren.
Dan wordt er dieper op de toekomstdromen ingegaan, te beginnen met de voor de cliënt belangrijkste wens. Waarom is dit belangrijk voor jou? Laat de cliënt zelf zijn of haar plan maken: hoe kan ik mijn wens laten uitkomen? Wat moet ikzelf doen? Met behulp van vragen die je stelt: wie, wat, hoe, waar en wanneer, kun je cliënt leiden. Samen wordt bekeken of de toekomstdroom gerealiseerd kan worden, of wellicht voor altijd een mooie droom zal blijven. Zo wordt bijvoorbeeld de top 3 van de, voor de cliënt, belangrijkste wensen afgewerkt.
Mijn toekomstplan gereed
Als het allemaal uitgekristalliseerd is, kan een actieplan worden gemaakt. De begeleider dient hierbij rekening te houden met het bestaande persoonlijk ontwikkelingsplan van de cliënt. Het toekomstplan moet dus ook gecommuniceerd worden naar andere zorg- en hulpverleners in het netwerk van de cliënt.
Voor de cliënt is het bevredigend te weten dat de dagelijkse bezigheden zijn gericht op een doel dat men wil en kan bereiken. Een houvast in de toekomst, motiverend en zingevend aan de dagelijkse activiteiten.
Werkboek: Mijn toekomst
Net als iedereen hebben mensen met een verstandelijke beperking ook hun dromen en wensen. Zij hebben meer moeite om het te plannen en vooruit te kijken. Het samen zoeken naar de dromen en wensen en de haalbaarheid daarvan, schept perspectief voor de cliënt om zich verder te ontplooien.
Aan de hand van de stappen in dit werkboek, bespreken de begeleider en cliënt samen de dromen en wensen. Zijn het realistische plannen en hoe bereiken we die? Wie kan daarbij helpen? Wat kan een cliënt doen om zijn dromen te realiseren?
Stap 1 Inventariseren
Praat samen over alle dromen en wensen die de cliënt heeft en schrijf deze op. Alles mag en neem ze serieus. Geef geen advies, geen ordeel. Stel vragen om zoveel mogelijk de wensen naar boven te krijgen.
Stap 2 Een top 10 maken
In deze stap wordt van alle genoemde zaken een top 10 gemaakt. Het punt wat de cliënt het meest belangrijk vindt, komt bovenaan. Ook met minder punten kunnen we een toekomstplan maken.
Stap 3 Top 10 uitwerken
Hier worden de stappen verder uitgewerkt. Waarom is het belangrijk voor de cliënt? Wat of wie heb je nodig om wensen uit te laten komen? Wanneer wil de cliënt zijn doel bereikt hebben? Is er meer info nodig?
Stap 4 Mijn toekomstplan
In het toekomstplan worden de stappen beschreven die nodig zijn om het doel te bereiken. We starten bij de belangrijkste wens. Zorg dat dit plan competentiegericht is en bovendien SMART.